Yetişkinlerin mağdur veya tanık olma halinden farklı olarak, çocuk mağdur/tanık olduğunda farklı hükümler uygulanmaktadır.
(https://kenangoksu.com/magdur-sikayetci-ve-katilan/)
Mağdur;
a)18 yaşını doldurmamış,
b)Sağır veya dilsiz ya da meramını ifade edemeyecek derecede malûl ise,
Bir vekili bulunmazsa, istemi aranmadan bir vekil görevlendirilecektir.(CMK md. 234/2)
Buna göre, 15-18 yaş gurubundaki mağdurların ifadeleri avukat huzurunda kolluk tarafından alınabilecektir.
Yargıtay uygulamasına göre 12-15 yaş gurubundaki çocuklar ifade verecek olgunluğa sahipse; olayın hukuki anlam ve sonuçlarını da kavrayabilecek durumda ise, avukat huzurunda kolluk tarafından ifadesi alınabilecektir.
Ancak ifade verecek olgunlukta değilse, şikayet hakkını velisine veya vasisine sorarak inceleme yapmak gerekecektir.
Mağdur 12 yaşından küçük ise, şikayet hakkı velisine (anne, baba veya vasisine) verilmelidir. Müşteki sıfatıyla anne ve babasının ifadesi alınmalıdır. Çünkü medeni kanuna göre, velayet yetkisini anne-baba birlikte kullanacaktır.
İfade verebilecek olgunluğa ulaşmış çocuklarda; yaşları ne olursa olsun tanık sıfatıyla kolluk tarafından dinlenmelerine yasal engel yoktur.
Buna göre, işlenen suçun etkisiyle psikolojisi bozulmuş çocuk veya mağdur; bu suça ilişkin soruşturma veya kovuşturmada tanık olarak bir defa dinlenebilecektir.
Fakat, maddî gerçeğin ortaya çıkarılması açısından zorunluluk arz eden haller saklıdır. (CMK md. 236/2)
Mağdur çocukların veya işlenen suçun etkisiyle psikolojisi bozulmuş olan diğer mağdurun; tanık olarak dinlenmesi sırasında (psikoloji, psikiyatri, tıp veya eğitim alanında) uzman bir kişi bulundurulacaktır. (CMK md. 236/3)
Şuç faili çocuk ise ceza soruşturması ve kovuşturması farklı bir usule tabidir.
(https://kenangoksu.com/suca-suruklenen-cocuk-yargilamasi/)
Buna göre, TCK 103/2 de düzenlenen cinsel saldırı suçlarından mağdur olan çocukların soruşturma evresindeki beyanları; bunlara yönelik hizmet veren merkezlerde Cumhuriyet savcısının nezaretinde uzmanlar aracılığıyla alınacaktır. Mağdur çocuğun beyan ve görüntüleri kayda alınır.
Kovuşturma evresinde ise ancak, maddi gerçeğin ortaya çıkarılması açısından; mağdur çocuğun beyanının alınması veya başkaca bir işlem yapılmasında zorunluluk bulunması hâlinde bu işlem; mahkeme veya görevlendireceği naip hâkim tarafından bu merkezlerde uzmanlar aracılığıyla yerine getirilecektir. (CMK md. 236/5)
Ayrıca TCK 102/2 de düzenlenen cinsel saldırı suçlardan mağdur olanların soruşturma evresindeki beyanları bakımından da aynı usul uygulanacaktır.
Ancak, bu durumda beyan ve görüntülerin kayda alınmasında mağdurun rızası şarttır. (CMK md. 236/6)
Alınan beyan ve görüntü kayıtları, yazılı tutanağa dönüştürülür. Bu tutanak, talepte bulunan şüpheli, sanık, müdafii, mağdur, vekil veya kanuni temsilciye verilecektir.
Beyan ve görüntü kayıtları; bu kişilere soruşturma ve kovuşturma makamlarının gözetiminde gizliliği korunmak suretiyle izletilebilecektir. (CMK md. 236/8)
(https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5271&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5)
Sonuç olarak; yukarıda bahsedilen hususları kavrayabilmek için teknik hukuk bilgisine ihtiyaç vardır. Mağdur, şikayetçi ve katılan için verimli bir sonuç alınması her dosyanın ayrıntılı olarak değerlendirilmesiyle mümkündür. Bu durum ceza avukatı seçerken doğru tercih yapmayı zorunlu kılmaktadır.
Daha kapsamlı bilgi almak için iletişim kısmından irtibata geçebilirsiniz.
